Αν ο Οδυσσέας περιπλανήθηκε δέκα χρόνια στις θάλασσες μέχρι να φτάσει στην Ιθάκη, το Αρχαιολογικό Μουσείο του Πύργου είναι βέβαιο ότι θα τα ξεπεράσει, μετρώντας το διάστημα από την έναρξη των έργων μέχρι να ανοίξει –άμποτε- τις πόρτες του. Από την εκπόνηση των μελετών κάπου στα τέλη της δεκαετίας του 90 χρειάστηκε να περάσουν πέντε περίπου χρόνια για την αποκατάσταση του κτιρίου, το οποίο παραδόθηκε έτοιμο από την άνοιξη του 2004! Η φιλοδοξία να εγκαινιαστεί κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων έπεσε στο κενό αφού το έργο ξεχάστηκε εντελώς. Έξι χρόνια μετά οι βαριές ξύλινες πόρτες του ωραιότερου κτίσματος του Πύργου ανοίγουν μόνο για κάποιες περιστασιακές εκθέσεις και εκδηλώσεις.Στο μεσοδιάστημα, από την παράδοση του έργου μέχρι σήμερα, υπήρξε μια κατάσταση κάπως συγκεχυμένη, ως προς την προοπτική λειτουργίας του μουσείου. Η Ζ΄ Εφορεία Αρχαιοτήτων στην οποία ανήκει το έργο ετοίμαζε κάποια εκθεσιακή μελέτη, από εποχής Αραπογιάννη ακόμη (η προηγούμενη έφορος). Μάλιστα κάποια περίοδο τοποθετήθηκαν στο κτίριο κάποια αρχαιολογικά εκθέματα για μια μικρή σε διάρκεια έκθεση, με την μέριμνα της Ζ΄ Εφορείας Αρχαιοτήτων. Από την υπηρεσία αυτή υπήρχε πάντα η πληροφόρηση ότι «ετοιμάζεται η έκθεση και το… επόμενο καλοκαίρι θα είναι έτοιμο το μουσείο». Πέρασαν πολλά «επόμενα καλοκαίρια» για να διαπιστωθεί ότι τελικά πιστώσεις δεν διέθεσε ποτέ το Υπουργείο Πολιτισμού για να λειτουργήσει το μουσείο. Η Ελληνική Πολιτεία περίμενε πότε θα ανοίξει το καινούριο ευρωπαϊκό πρόγραμμα για να μην «φορτωθεί» ο κρατικός κορβανάς αυτό το επαρχιακό μουσείο…
Περιμένοντας το... ΕΣΠΑ
Τον περασμένο Ιούλιο, λοιπόν, επισκέφθηκε το κτίριο η γενική γραμματέας του Υπουργείου Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, για να δηλώσει ότι το μουσείο θα ενταχθεί στο… ΕΣΠΑ! Τόνισε μάλιστα ότι από τη στιγμή που θα αρχίσει η χρηματορροή, μέσα σ’ ένα χρόνο το μουσείο θα έχει λειτουργήσει. Το πότε θα γίνει η διαβούλευση για το ΕΣΠΑ, πότε θα ενταχθούν έργα, πότε θα αρχίσουν χρηματορροές, είναι ένα ζήτημα αρκετά ρευστό και αόριστο. Σημασία έχει ότι το μουσείο δεν θα λειτουργεί ούτε το επόμενο καλοκαίρι, ίσως ούτε το μεθεπόμενο, αν αναλογιστεί κανείς τους αργούς ρυθμούς εκταμίευσης χρημάτων αλλά και την σχολαστικότητα που απαιτεί μια τόσο εξειδικευμένη διαδικασία μεταφοράς και τοποθέτησης αρχαιολογικών εκθεμάτων.Μια ολόκληρη γενιά έζησε με το όνειρο να δει την παλιά δημοτική αγορά του Τσίλερ να λάμπει ξανά. Κάποιοι απ’ αυτή τη γενιά το πάλεψαν και μέσα από θεσμικές θέσεις που κατείχαν. Φτάσαμε πολύ κοντά στην πραγμάτωση του ονείρου, όμως η νοοτροπία του ελληνικού κράτους που θέλει την επαρχία «αποπαίδι», μας προσγειώνει σε μια πραγματικότητα σκληρή. Ένα μουσείο, μια δυνατότητα πνευματικής και πολιτιστικής ανάτασης του Πύργου, παραμένει «γεφύρι της Άρτας». Ποιος νοιάζεται;